អដ្ឋង្គិកមគ្គ

អដ្ឋង្គិកមគ្គ គឺផ្លូវត្រឹមត្រូវ ៨ ដែលនាំមនុស្សអោយផុតទុក្ខ ឬ អរិយមគ្គ ឬ សម្មាមគ្គ

ក. បញ្ញាសិក្ខា

១. សម្មាទិដ្ឋិ =  យោបល់ត្រូវ គឺជ្រួតជ្រាបដោយចតុរារិយសច្ចៈ (ទុក្ខ, សមុទ័យ, និរោធ, មគ្គ)

២. សម្មាសង្កប្បៈ = តំរិះត្រូវ គឺត្រិះរិះចេញអោយផុតពី (កាមគុណ, ព្យាបាទ, វិហឹសា)

ខ. សីលសិក្ខា

៣. សម្មាវាចា = សំដីត្រូវ គឺវៀរចាកវចីទុច្ចរិត៤ (និយាយកុហក,​ និយាយចាក់ដោត, និយាយថោកទាប, និយាយផ្តេសផ្តាស)

៤. សម្មាកម្មន្ត = ការងារត្រូវ គឺវៀរចាកកាយទុច្ចរិត ៣ (សំលាប់, លួចប្លន់, គន្លងប្រពៃណី)

៥. សម្មាជីវៈ =  ចិញ្ចឹមជីវិតត្រូវ គឺវៀរចាកមុខរបរខុសច្បាប់មានជំនួញអាក្រក់ទាំង ៥ ជាដើម

គ. ចិត្តសិក្ខា

៦. សម្មាវាយាម = ព្យាយាមត្រូវក្នុងបធាន ៤ (ព្យាយាមមិនអោយអំពើអាក្រក់កើតឡើងបាន, ព្យាយាមលះបង់អំពើអាក្រក់ដែលកើតឡើង, ព្យាយាមធ្វើអំពើល្អគ្រប់យ៉ាង, ព្យាយាម​រក្សា​អំពើល្អដែលកើតឡើង)

៧. សម្មាសតិ = រំលឹកត្រូវក្នុងសតិ ៤ (កាយ, វេទនា, ចិត្ត, ធម៌)

៨. សម្មាសមាធិ = តំណាំងចិត្តត្រូវក្នុងឈាន ៤ (បឋមជ្ឈាន, ទុតិយជ្ឈាន, តតិយជ្ឈាន, ​

​ចតុត្ថជ្ឈាន)

...........................................................................................................................................................................................

ប្រភពអត្ថបទៈ ប្រជុំវប្បធម៌ទូទៅ

អ្នកនិពន្ឋៈ ឡុច ផ្លែង

បោះពុម្ពដោយៈ វិទ្យាស្ថានជាតិខេមរយានកម្ម

ភ្នំពេញៈ ១៩៧៣